Slow Art

Als je een museum bezoekt, wil je dan zoveel mogelijk zien? Lees je alle bordjes, volg je routes en maak je overal foto's van? Weet je dan aan het einde van je bezoek nog wat je gezien hebt? Kan je wat je gezien hebt, in beelden zo voor je zien? En hoe voel je je na zo’n museumbezoek? Is je hoofd dan helemaal vol en moet je echt even bijkomen? Dan heb ik voor jou het ideale recept voor je museumbezoek: Slow Art!

Het recept: doseren en de tijd nemen; beperk je slechts tot enkele kunstwerken, neem de tijd om aandachtig te kijken en ga er ter plekke met elkaar over in gesprek. Vragen die je kunt stellen:

• Wat gebeurt er op deze afbeelding?
• Waar zie je dat aan?
• Wat kunnen we nog meer ontdekken?

Komen deze vragen je bekend voor? Dat kan, want ik schreef er al eerder een blog over:  'De kunst van het kijken’. Toen ging mijn boodschap met name over de hersengebieden die geactiveerd worden door Visual Thinking Strategies, de kunstkijkmethode waar deze vragen uitkomen. Nu gaat mijn boodschap over doseren en aandacht, een mooi streven in deze prikkelrijke tijd. 

Doseren: maak een keuze welke kunstwerken je wilt bekijken. Dat zou je vooraf kunnen doen, b.v. gericht naar een bepaalde tentoonstelling, maar ook per zaal. Kijk welk kunstwerk je aanspreekt en geef dat alle aandacht. Als er een mogelijkheid is te zitten, maak er gebruik van. Dan wordt het makkelijker de tijd te nemen.

Aandacht: kijk aandachtig naar het kunstwerk, stel elkaar bovenstaande vragen en (heel belangrijk) laat het lezen van dat bordje nog even achterwege. Je zou een schets kunnen maken, zelf een titel of klein verhaaltje kunnen bedenken. Hoe zou het zijn als je een van de figuren was in het kunstwerk? Stel dat het kunstwerk een fotomoment zou zijn, wat zou er hiervoor of hierna gebeuren? Hoe zou het gemaakt zijn? Zie je bepaalde symboliek? Heeft de kunstenaar een boodschap door willen geven?

Als je aan het einde van je museumbezoek het jammer vindt dat je niet alles gezien hebt, kom dan nog eens terug. Maak dan opnieuw keuzes wat je wilt zien en neem weer de tijd en aandacht voor de kunstwerken. Je kunt veel kunstwerken ook online vinden, dus ook thuis kun je Slow Art doen. Denk ook aan kunstboeken, prentenboeken of kunstkaarten.

Slow Art, oftewel kunst kijken met aandacht; er komt langzaam maar zeker steeds meer aandacht voor. Zo heb ik laatst in een Alzheimercafé* in Rotterdam jonge mensen met dementie en hun mantelzorgers kennis laten maken met Slow Art. Het zette de deelnemers aan het denken:

• “We gaan regelmatig samen naar het museum, wat een goed idee om met elkaar in gesprek te gaan over wat we zien.”
• “We hebben een kast vol kunstboeken, dit gaan we thuis zeker doen.”
• “Dit kan ook met foto’s van vroeger, foto’s van sport of nieuwsfoto’s.”
• “We gaan dit ook toepassen bij de dagbesteding.”

Slow Art heeft zelfs een speciale dag: zaterdag 14 april 2018. Op de website www.slowartday.com/ vind je meer informatie en zie je welke (Nederlandse) musea meedoen aan dit evenement. Heb je te maken met dementie: kijk dan eens op www.onvergetelijkmuseum.nl/. En je kunt natuurlijk ook altijd contact opnemen met een  beeldend vaktherapeut**. 

*De avond in het Alzheimercafé stond in het kader van ‘Prikkelverwerking’. Florence Remijn (GZ- en neuropsycholoog) en ik hebben de deelnemers informatie gegeven over prikkelverwerking, overpikkeling/ onderprikkeling en kennis laten maken met Slow Art.
**Slow Art kan heel goed ingezet worden binnen het therapeutisch behandeltraject. Verschillende doelgroepen kunnen er baat bij hebben, denk b.v. ook aan mensen met autisme, concentratieproblemen, NAH (niet aangeboren hersenletsel) of burn-out.

Yvonne Peschier
kunstzinnig vaktherapeut beeldend/ VTS-coach
www.kunstzinnigetherapie.info
yvonne@kunstzinnigetherapie.info